Prof. Dr. Şükrü Hanioğlu, 23 Temmuz 1908’de ilan edilen II. Meşrutiyet’in mimarı İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin yeniden örgütlenmesi ve iktidara yürümesi konusunda başrolde görülen Doktor Bahaeddin Şakir hakkında konuştu.
Hanioğlu’na göre Dr. Bahaeddin Şakir, 1902 Kongresi sonrası dağılan İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin yeni bir yapıya kavuşmasında ve iktidara yürümesinde kilit rol oynamıştır. Paris’e gittikten sonra Cemiyet’ten geriye kalan unsurların mevcut haliyle başarıya ulaşamayacağını, kısa sürede örgütlenme ve propaganda konusunda köklü değişikliğe gidilmesi gerektiği fikrine ulaşır. Bu amaçla Balkanlardaki komitelerin, Ermeni komitelerinin, Avrupa’daki sosyalist ve anarşist örgütlerin teşkilat yapılarını ve propaganda yöntemlerini inceler. Vardığı sonuçlar çerçevesinde İttihat ve Terakki’yi ordu içinde örgütlemeyi ve silahlı bir harekatla partinin iktidara yürüyüşünde önemli bir rol oynar. Şakir’in önemi, İttihat ve Terakki’yi evrimci bir yapıdan devrimci bir örgüte çevirmesinde yatar.
