XIX. yüzyılın ortalarında İrlanda büyük bir kıtlık ve dolayısıyla açlık ile karşı karşıya kalmıştır. Tarihinde görülen en büyük kıtlıklardan biri 1845 yılında kendini göstermeye başlamış ve hemen hemen yedi sene kadar sürmüştür. 1852 yılında kıtlık bittiği zaman, birçok insan hayatını ya açlıktan ya da açlığın getirmiş olduğu hastalıklardan dolayı hayatını kaybetmiştir. Aslında Avrupa tarihinde birçok defa karşımıza çıkan kıtlık problemlerine nazaran, İrlanda’da yaşanan 1845 yılında başlayan bu kıtlık biraz daha farklı bir önem arz ediyor – en azından bizler için.

İrlanda tarihine Gorta Mór yani Büyük Açlık olarak geçen bu kıtlığa adanın temel besin kaynağı olan patateslere bulaşan bir mantar sebep olmuştur. 1845 yılında hemen hemen patates ekinlerinin yarısını, bir sonraki sene ise ekinlerin tamamının yok olmasına neden olmuştur. Bu sebepten ötürü, adada büyük bir kıtlık başlamış, neredeyse bir milyon insan ya hayatını kaybetmiş ya da daha iyi bir hayat için göç etmek durumunda kalmıştır. Patates kıtlığı sadece insanların hayatlarını değil İrlanda’nın siyasi hayatını da şekillendirmiştir. Özellikle 1848 yılında büyük bir ayaklanma başlamış ve bu ayaklanmanın sonucunda İrlanda halkının neredeyse yarısı Britanya’dan ayrılarak bağımsız bir İrlanda düşü kurmaya başlamışlardır. Yaklaşık yedi yıl süren bu kıtlığın ardından İrlanda’nın nüfusu ise yaklaşık %25 azalmıştır.

Bu kadar büyük bir kıtlık çekerken ne yanı başında bulunan Britanya’dan ne de diğer devletlerden yeteri kadar yardım göremeyen İrlandalılara yardım eli ise kendilerine çok uzakta bulunan bir yerden, Devlet-i Aliyye’den uzanmıştır. 1847 yılında Sultan Abdülmecid tarafından Britanya Kraliçesi Victoria’ya yardım etme arzusundan bahsetmiştir. Hatta bir rivayete göre Sultan Abdülmecid 10.000 pound yardımda bulunmayı teklif etmiş ancak Kraliçe Victoria bu yardımın, kendisinin İrlanda’ya yaptığı yardımdan çok daha fazla olduğunu, bu yüzden yapacağı yardımı azaltmasını istemiştir. Bunun üzerine Sultan Abdülmecid ancak 1.000 pound yardım nakdî yardım gönderebilmiş ancak bunun yanı sıra İrlanda’ya üç gemi ile gıda yardımında bulunmuştur. Drahoda Limanı’na getirilen yardımlar daha sonra İrlandalılara dağıtılmış, kıtlığın doğurduğu sıkıntılar bir nebze olsun azaltılmaya çalışılmıştı.

Sınırlarından epey uzakta olan bu sıkıntılara kayıtsız kalmayan Devlet-i Aliyye ve Sultan Abdülmecid’in 1847 yılında gerçekleştirdiği bu insani yardım geçtiğimiz yıllarda yeniden gündeme gelmiş ve bu yardımın hikayesinin beyazperdeye aktarılacağı söyleniyordu. Kıtlık ya da Famine ismiyle çekilecek filmin ise ne zaman yayınlanacağı hala belirsizliğini koruyor.

Kaynakça

Abdullah Aymaz, Gratitude to the Ottomans